Regen in Moskou

Vandaag regent het gestaag. "Nederland's weer", zoals 'papa', onze huurbaas het zei, toen hij afgelopen zaterdag (ook regenachtig) de huur kwam ophalen. Ik had geen zin om weer een lange broek aan te trekken, maar op straat kreeg ik daar onmiddellijk spijt van. Eenmaal bij het metrostation Redzjnoi Vokzal aangekomen, zag ik dat mijn panty onder de modderspetters zat. Tijd voor mijn aloude Hollandse regenbroek. Het klinkt misschien raar, maar wanneer het hier regent, heb je eerder het idee op een boerendorp te wonen waar de wegen niet geplaveid zijn, dan in een metropool.

Met een prive taxi naar huis

Afgelopen vrijdag, na een gezellige avond in het Belgisch cafe 'Guylian' (die, van de Belgische chocolaadjes) achter het Bolsjoi Theater, liepen Jaap en ik naar buiten en hielden wij een auto aan die ons naar huis zou brengen. Oorverdovende muziek steeg uit de auto op, toen Jaap het portier opendeed om over de prijs te onderhandelen. De dikbuikige chauffeur bleek uit Armenie afkomstig te zijn. Vanaf het Bolsjoi Theater naar onze flat is het een goed half uur rijden, mits er geen files staan (ook 's-nachts dus). In dit half uur hebben we muziek gehoord met teksten over de hongersnood van, en de moord op het Armeense volk in 1915 in verschillende talen op steeds dezelfde melodie. Jaap probeerde nog een gesprek aan te knopen door onze chauffeur te vertellen over de commotie, die in Nederland ontstaan is nadat sommige politieke partijen hun Turkse leden van de kieslijst hadden verwijderd, omdat zij het standpunt van hun partij (genocide op het Armeense volk) niet wilden onderschrijven. Alleen het woord 'Turk' was voldoende om de volumeknop nog maar eens voluit te draaien. Met betraande ogen leverde hij ons af bij onze flat. De melodie drenst nog door mijn hoofd.

Russen en uitgaan.

We hebben het al een aantal keren gezien en de vergelijking getrokken met Nederlanders die uitgaan. In beide landen is het mobieltje uitermate populair, alleen heb ik toch de indruk dat wanneer een Nederlander buitenshuis gaat eten/drinken hij of zij het mobieltje even wegstopt dan wel het ding op tafel legt. Hier zit je, laten we zeggen met een stel vrienden en iedereen zit continue te bellen. Maar dan echt continue. Ook wanneer de warme hap wordt geserveerd. Stel je dan ook eens voor dat je voor iedere beller een unieke ringtone hebt geprogrammeerd en je hoort bij voortduring een kakofonie van geluiden om je heen. Daarbovenuit dendert de muziek, want dat hoort er nu eenmaal bij. Geen enkel restaurant/kroeg is zonder (harde) muziek. Er moet immers gedanst kunnen worden.

Afgelopen zaterdagavond waren wij in een Engels restaurant/pub bij ons in de buurt. Wij zien een uitgebreid gedekte tafel met de nodige drank en happen, alleen ontbraken er zeker drie mensen aan dit gezelschap. Er was wel voor hen gedekt, als ik het goed bekeken heb. Zeker een half uur na onze komst, het gezelschap zit allang aan het hoofdgerecht, komen er drie mensen binnen. Er wordt gegroet, gedronken en een hap doorgeslikt en vervolgens namen deze drie weer afscheid. Als het nou een goedkope fastfood tent was in het centrum van de stad, maar nee dus. Dit waren van die typische 'aanwaai'-gasten. We hebben dit wel vaker gezien.

Sinterklaas

Van 11 t/m 19 november waren we even terug in het vaderland. Onze collega's bij Frans Maas Rusland verwachten dan van ons dat we op z'n minst met stroopwafels terugkomen. Het afgelopen jaar werd mij meerdere keren gevraagd wanneer ik weer 'ns die kant op ging. Stroopwafels zijn overigens ook bij de super Cedmoj Kontinent te koop, maar lang niet zo lekker.
Deze keer heb ik uiteraard pepernoten en speculaas gekocht en voor allen een chocoladeletter. Eenmaal op het werk heb ik de letters verpakt in de door Jamin bijgeleverde papieren zakjes. Wel even uitleggen wie Sinterklaas is en wat ie in Nederland kwam doen (oh, zijn verjaardag vieren, terwijl hij in Spanje woont?). Kortom, de kopeke viel niet meteen, maar niettemin werd het snoepgoed in dank aanvaard.

Werken in Rusland

Deze vrije dag is een goede gelegenheid om iets te schrijven over mijn werk in Rusland en ook over werken in Rusland in het algemeen.
Eerst even iets over de vrije dag, het was zaterdag 4 november de dag van de eenheid van het Vaderland. De regeling van vrije dagen in Rusland werkt zo, dat je, als een vrije dag valt op een zaterdag of zondag, de vrijdag ervoor of de maandag erna vrij hebt. Het komt ook voor dat een dinsdag een vrije dag is, dan wordt er zaterdag gewerkt en is de zondag tot en met de dinsdag vrij. Russen houden van vrije dagen en vooral vrije dagen die aan elkaar geschakeld zijn. En er wordt ook met kalenderdagen gewerkt, zo heeft iedereen 28 kalenderdagen per jaar vakantie naast de vrije (feest)dagen.
Vandaag vieren we er dus een van, of beter we vierden het zaterdag en vandaag is vermoedelijk voor velen de dag van herstel.

Morgen wordt er dus weer gewerkt. Lucie en ik zullen dan om 6.30 de wekker horen en een uur later gaan we dan op pad. Lucie om bij het metrostation in het busje van Frans Maas te stappen en ik loop door naar de Leningradsky Shosse, alwaar ik meestal door mijn Nederlandse collega wordt opgepikt. We zijn dan meestal tussen 8.30 en 9 uur op kantoor. Hoewel het niet echt goed in de gaten wordt gehouden, werken we van van 9 tot 6. We hebben recht op een uur lunchpauze, maar vlak de rookpauzes niet uit.

Een van eerste dingen, die ik in dit land leerde was het gegeven, dat deze rookpauzes onmisbaar zijn in de Russische kantoorcultuur. Er wordt heel wat afgeleuterd over iedereen en over alles. Ook op kantoor wordt veel met elkaar gediscussieerd. Het hoort een beetje bij het ritueel. Het is namelijk niet de bedoeling al te snel tot een oplossing te komen. Waar Nederlanders graag soms kort door de bocht knopen willen doorhakken, willen Russen langzaam, haast Aziatisch tot een oplossing komen. Soms lijkt het, dat er gehoopt wordt, dat het probleem zichzelf oplost.

Ons bedrijf is overgenomen door een Deense firma, en zowel Lucie als ik hebben een Russische directeur en dat is toch heel anders dan een Nederlandse. Naast het feit, dat Russen het moeilijk vinden kordaat een oplossing te forceren, vinden ze het ook moeilijk om te plannen. Zo zullen we in de loop van volgend jaar gaan verhuizen, had eigenlijk al moeten gebeuren, maar het lijkt er nu op dat het nog wel even zal duren.

Nu over mijzelf in de Russische context. Inmiddels mag ik mij de trotse bezitter noemen van een heuse werkvergunning en het contract dat daarbij hoort is aanstaande.
Zo mag ik toch met enige trots constateren dat het aanvankelijk als tijdelijke werkverschaffing bedoelde baantje, meer vastigheid lijkt te krijgen. En kan ik inderdaad constateren dat er naast een dominee toch ook een verkoper in mij schuilt.

In de Russische werksfeer is het hebben van relaties onmisbaar, je krijgt de baantjes hier meer via via dan dat je echt moet solliciteren, zo ook dus in mijn geval.
Inmiddels praat ik graag, waar ik kom over de problemen in het transport en dat doe ik natuurlijk wel zo, dat mijn gesprekspartner begrijpt bij ons aan het goede adres te zijn.

Wat doet ons kantoor zoal en wat verkoop ik dus. We verkopen transport vanuit de hele wereld naar Rusland, niet alleen Moskou, en ook niet alleen Europa en opslag in ons warehouse in Istra, waar Lucie dus werkt. Het ingewikkelde van dit moment, is wel dat er veel naar Rusland toegaat, maar dat er betrekkelijk weinig geëxporteerd wordt, behalve dan het gas, maar daar gaan wij niet over. Daarnaast is Moskou een soort gretige spons, die haast niet te verzadigen lijkt. Echter dat gegeven heeft niet tot gevolg dat na het transport het brengen van de vervoerde producten op de Russische markt, een fluitje van een cent is. De grootst 'bottleneck' is het proces van inklaring.
Een wereld op zich en ook hier onderworpen aan de Russische regeltjes-cultuur. Bijvoorbeeld, wie mocht denken dat een internationale productcode ook werkelijk de door de autoriteiten erkende code is, komt bedrogen uit. Want bij de code moet het liefst ook een plaatje of exacte beschrijving geleverd worden om de douaneautoriteiten de gelegenheid te geven dat ook werkelijk vast te stellen. Waar de wereld buiten Rusland bijna vanzelfsprekend in het Engels communiceert, is het misschien gezien het verleden niet onbegrijpelijk, dat hier het Russisch de voertaal is. En dan bedoel ik de taal in haar ruimste betekenis. Je kunt vermoedelijk pas echt de taal spreken als je ook de Russische ziel begrijpt. En dus valt het soms niet mee.

Maar ik moet eerlijk zeggen dat, als je bereidt bent te begrijpen hoe zeer Rusland van een betrekkelijk gesloten wereld plotseling terecht is gekomen in de veel globalere open wereld met alle problemen van dien, het geen onoverkomelijk bezwaar is om met en naar Rusland handel te drijven. Lucie zegt het soms ook, Rusland is nog in de pubertijd en wellicht is daaruit te verklaren dat het land soms uitbundig is, om even later in zijn schulp te kruipen en de deur stevig in het slot te gooien.

In het prachtige boek van Hans Boland, "Mijn Russische ziel" geheten, wordt als een van de kenmerken genoemd het grenzeloze, het mateloze, zoals ook de puber opeens in de groei niet weet waar zijn grenzen liggen.

Terug naar het werk, wat ik tot nu toe vooral heb gedaan, is het stroomlijnen en organiseren en archiveren van onze klantcontacten en van onze leveranciers, opdat we niet elke keer het wiel hoeven uit te vinden of een vraag krijgen, die beantwoord wordt, al was het de eerste keer dat we de vraag kregen.

Zoals velen zich door de eerste sneeuw laten verrassen in dit land, zo lijkt het alsof er steeds weer veel dingen zijn, die we nog niet eerder deden, en ja hoor, een heerlijke aanleiding om eens lekker met elkaar te overleggen hoe we dit nu eens gaan doen. Russen zijn ijverig maar niet altijd even creatief en dat is soms moeilijk voor de ijver. Russen zijn ook dol op feesten. Iedere verjaardag wordt zeker ook op kantoor gevierd, daarover schreef ik al eerder.

In vergelijking met Nederland, vind ik dat de Russische werkdag lang is en veel van mensen vraagt, daarnaast zijn Russen lang onderweg, twee uur is niet veel, en dat twee keer op een dag. In die zin mag je als buitenlander, vind ik best compassie hebben met de behoefte om tijdens het werk het ook leuk te hebben. Feestjes of samen lunchen, het hoort bij de werkdag.

Tussen de middag lunch meestal met een van mijn collegae in de Stolovaya, een soort bedrijfskantine meestal bekroond met een kop koffie in het café.

Ik was in Nederland niet werkzaam op een kantoor, dus ik kan het niet goed vergelijken, maar misschien ook daarom heb ik me deze eerste tijd goed gevoeld en op mijn plek en zoals het nu lijkt zal die plek ook langer mijn werkplek zijn. Morgen ga ik dus weer welgemoed op weg om mensen te helpen hun spullen hier in het land te krijgen op de beoogde plek.

Bijzondere gasten

Al eerder deden we verslag van de stoet gasten, die ons in Moskou met een bezoek hebben vereerd. Zonder de andere gasten te kort te doen, mogen we toch zonder overdrijving zeggen dat de laatste groep gasten een bijzondere vermelding verdient.

Op donderdagochtend 24 augustus had ik onze (inmiddels) vaste taxichauffeur besteld. Deze taxichauffeur, met de prachtige naam Faik, had mij al eerder goede diensten bewezen, in de periode van mijn rugpijn. Overigens ben ik daarvan alweer goed hersteld. Bij mijn eerste ontmoeting beschikte Faik over een practige bolide en ik leefde dus in de veronderstelling, dat hij die nu ook deze keer zou doen voorrijden. Maar nee, zoals de meeste van zijn collega's reed er deze ochtend een Lada voor. De schrik sloeg mij om het hart, want ik zou mijn vader, broer en neven plus bagage, waaronder een rolstoel van het station gaan ophalen. In mijn beste Russisch besprak ik mijn zorg met Faik, die mijn zorgen weg woof, en ik legde me er bij neer, dat als steeds, alles in Rusland altijd anders gaat en dat het ook goed komt, Slava Bog zeggen sommige Russen dan.

Rond kwart over negen stond ik op het perron, ruim op tijd om de trein uit Warschau te zien binnenkomen. En nadat de trein tot stilstand was gekomen, was ook de juiste wagon snel gevonden. En daar ontwaarde ik mijn neven Caspar en David en even later ook de oude Brüs (87) en mijn broer Carl. Waar normaal de Russische treinen dicht aan het perron staan, was dat met deze wagon, die twee spoorbreedtes moet kunnen bedienen, niet het geval. Dat betekende dat de eerste stap van pa op Russische bodem een benauwd moment betekende. Maar wie 33 uur in de trein overleeft kan met behulp van beide zonen, die stap ook wel zetten. Met gezwinde spoed verlaten we het station. Ik bereid het gezelschap intussen wel voor op de kleine, maar ook voor de heren is dat geen probleem. Juist leuk om in zo'n auto door Moskou te scheuren en inderdaad mijn zorgen waren ongegrond, alles, bagage, rolstoel en wij gaan er makkelijk in, nou ja makkelijk.

De dagen daarna werken we de traditionele onderdelen af en voegen we weer nieuwe onderdelen toe. Zoals al eerder, iedere groep gasten of iedere individuele gast heeft zo zijn eigen belangstellingsveld, en de stad Moskou is veelzijdig genoeg om voor elk wat wils te bieden.

Met mijn broer Carl namelijk die gek is van alle vormen van openbaar vervoer ga ik per tram dwars door Moskou, M. Chistiy Proedi naar M. Universitet. Een leuke manier om ook eens, in plaats van ondergronds, bovengronds van het stedenschoon te genieten. Want zeker het eerste stuk voert ons door lommerrijke straten. We komen ook langs een klooster, wat tot gevolg heeft dat een paar van onze medereizigers het hoofd neigen en een kruisje slaan. Een gebruik dat ik soms ook meemaak als ik mij naar ons metrostation spoedt en daarbij onze dorpskerkl passeer.

Het bezoek van de neven bracht tante Lucie ook op plaatsen, waar ze niet zo gauw komt. Immers de neven hadden al voorgaand aan de reis hun zinnen gezet op goedkope kopieën van computerspelletjes. Nadat we in Izmaylovsky Park geen succes hadden geboekt werd met tante Lucie als tolk het groene winkelcentrum doorzocht, en
met succes.

Het hoogtepunt van het bezoek was het bezoek van het hele gezelschap aan het Rode Plein op zondag. Daar zou de finish zijn van de Upside Down Bikerace (zie Remco's Blogspot). Zowel Carl als wij hadden deelnemers aan deze race gesponsord, dus bij de finish wilden we niet ontbreken.
Voor deze dag hadden we opnieuw Faik ingehuurd om ook papa de gelegenheid te geven iets meer van Moskou te zien, dan onze eigen buurt. Een keuze, die hij overigens zelf had gemaakt, zeker nadat duidelijk was dat Moskou nou niet zo'n erg rolstoelvriendelijke stad is.

Maar goed deze dag zouden we met de rolstoel eerst het Rode Plein bezoeken en daarna zouden we van het voormalig hotel Rossia per boot naar M. Kievskaya gaan. Maar ook nu weer liep alles niet helemaal volgens plan, echter alles kwam wel goed. Namelijk bij het vertrek op zondagmorgen bleek een van de banden van de rolstoel lek. Ook nu weer waren we blij met Faik. Hij begreep meteen wat er te doen stond en terwijl Lucie en de rest van het gezelschap per metro naar het Rode Plein vertrok, gingen wij langs de bandenplak. Voor 100 roebel was het klusje geklaard, dachten we... Maar helaas op het Rode Plein was de band weer lek, dus dan maar te voet en ook dat lukte. Echter de finish was voor pa te ver en ook het vervoer naar de boot had even wat voeten in de aarde, maar de dag was compleet, toen Faik en ik een nieuwe band bemachtigd hadden, die, nadat deze er door Faik was omgelegd en weer ergens opgepompd, de rolstoel weer rijdbaar maakte.

Want na het bezoek aan Moskou zou er ook nog een paar dagen mee moeten worden gereden in Berlijn.

Zo werd dit bezoek met zijn vermelde gebeurtenissen ook een echte 'Rusland' ervaring, met zijn onverwachte obstakels en belemmeringen, die uiteindelijk eigenlijk altijd goed komen. Aan de vooravond van de dooreis naar Berlijn zaten we dan ook zeer tevreden met zijn allen op het terras van het inmiddels aan vele van onze gasten bekende buurtcafe, Dwa Smelya.


Maandagochtend vroeg bracht Faik de dappere wereldreizigers weer naar het station om
vandaar via Berlijn terug te keren naar Zwolle.

Zomergenoegens

Nu de Herfst haar intrede doet, is er eindelijk tijd om nog even terug te blikken op wat highlights van na onze laatste post.

Want zomer in Moskou is geen zomer geweest als er niet uitbundig sjasliek is gegeten, of beter eigenlijk, als je niet, tenminste een keer een Russische sjasliek hebt ervaren. Op 12 augustus togen wij, Lucie en ik, naar metrostation Shukhinskaya, om daar Alexander en Eveline te treffen. Zoals gebruikelijk zijn er twee plekken om af te spreken, bovenaan de roltrap bij de uitgang (meestal als een van beide partijen van buiten de metro komt) of in het middengedeelte van het middenperron (is een betere plek, omdat er dan geen misverstand kan ontstaan over welke uitgang van het metrostation de plaats van ontmoeting is). Op deze middag zullen we elkaar treffen op het perron in het midden. Als we uit de metro stappen is Alexander er al, maar na een half uur wachten en bellen, duikt Eveline nog niet op, jammer.
Rond een uur staan we buiten, daar zullen we onze Poolse oud collega Wojtek ontmoeten. We zien onze Poolse vriend snel en met hem ontmoeten we een internationaal gezlschap van Russen, een Duitse en nog een Pool, collega's van het bedrijf, waar Wojtek nu werkt. We duiken nog even de supermarkt in om nog iets te drinken te kopen, want zonder drank is de Sjasliek niet compleet. Van tevoren is al afgesproken dat Katja en haar man zullen zorgen voor alles wat nodig voor de Sjasliek zelf en dat is niet gering (zie de foto).
En omdat je in Rusland altijd het onverwachte moet verwachten, zijn we aangenaam verrast als opeens Eveline, werkzaam op de NL Ambassade , opduikt tussen de stellingen. Zo is ons internationaal gezelschap toch nog compleet. We zijn met 12 mensen en er blijken twee auto's en ook nu wordt het onmogelijke mogelijk, we proppen ons zelf in de auto en rijden naar een park aan de westkant van Moskou. En geloof ons, het is een van de vele parken, die ons met recht kunnen laten zeggen dat Moskou een groene stad is.
Maar nu terug naar het centrale onderwerp van deze post, de Sjasliek als onmisbaar deel van het Russische bestaan. De auto stopt bij het park, wij rollen er uit en de vele aanwezige handen dragen de ingrediënten naar de plek, die als een aangename plek wordt verkozen. En begrijp het goed, we zetten gewoon in een openbaar park zonder een vergunning een meegenomen rooster op en het vuur om de houtskool te doen smeulen wordt aangestoken. En we zijn die middag niet de enige en we kunnen ook zien dat er al eerder op deze plek is genoten. Alle andere eetwaren worden ook uitgestald en de flessen opengemaakt en dan is het verder genieten geblazen.
Even dreigt er een rimpeling in de vijver, er komen twee politiemannen te paard, die ons er op wijzen dat drinken in het openbaar verboden is, vuur maken mag blijkbaar wel. Gelukkig hebben ze zelf, en dat is bijzonder voor het Russische politiewezen, een suggestie, waardoor we niet hoeven te stoppen met drinken. De heren zeggen dat we rustig mogen blijven drinken als we fles maar door een plastic zakje er omheen aan het oog onttrekken.
Zo breng je deze prachtige zomermiddag al etend, al drinkend en zeker ook al pratend door. En als het donker wordt, betekent dat zeker niet het einde, want we gaan, na alles opgeruimd te hebben met het hele gezelschap verder ten huize van Katja en haar man. Het eten en drinken gaat dan nog door tot bij elven, waarbij meestal het laatste uur steeds meer deelnemers steeds waziger uit hun ogen kijken, maar bedenk wel, je bent constant bezig van 3 uur 's middags tot laat in de avond. En dat is ook deel van de 'Russian experience', zoals alles in Rusland is er eigenlijk nooit een einde, een grens of een maat....en de lezer mag zelf bedenken wat dat soms tot gevolg heeft.
We geven ons halverwege de avond ook nog even over aan een ander populair Russisch tijdverdrijf: Karaoke. Een beetje Rus beschikt over het instrumentarium om bij wijze van soundmix een lied te zingen, en zingen is, overigens niet altijd tot tot genoegen van de buren, na het samen eten en drinken een van de onmisbare onderdelen van een Russisch feestje.
De meesten vinden het deze keer rond elf uur welletjes, we nemen de Russische taxi, wat een soort betaald liften is en we zijn even later thuis. We hebben een heerlijke middag en avond gehad en we hebben zeker ervaren dat met betrekkelijk weinig toch een bijzondere ervaring wordt gegenereerd. Sjasliek is wellicht daarom een groot Russisch tijdverdrijf, omdat het zich makkelijk laat organiseren. Je belt wat mensen, je koopt wat eten en drinken, je haalt je bbq stel uit de kast en je zet je neer in een rustige groene omgeving, niet meer en niet minder, niks lang van te voren agenda's trekken een plek afhuren of een vergunning aanvragen. Het is een wonderschone kant van het Russische leven, dat op een ander moment soms heel weinig uitdaagt tot improviseren.

Dronken achter het stuur......

In Rusland helaas een veel voorkomend verschijnsel, waarbij de politie niet of nauwelijks ingrijpt. Afgelopen week ontvingen we het bericht van onze vriend Nikolai uit Petersburg dat twee jonge kinderen van het kinderhuis in Nikolskoye, die wij supporten zijn aangereden. De chauffeur knalde daarna met zijn dronken kop tegen een boom. Wat de gevolgen van dit ongeluk zijn kun je lezen op onze blogspot van het kinderhuis.
Er is volgens Nikolai al enige jaren iets gaande in dit land. Ik laat hem even aan het woord:

"The thing that really bothers me is the cases when people get run over by drunken or just careless drivers. There is something going on in the society. I am not an expert but there is something definitely wrong with how people behave in the street and on the road. With all traditional Russian rudeness inflicted by the years of fighting for a piece of sausage, there is something else. People more and more often show lack of coordination in physical movements, demonstrate unbelievable obstinacy in doing the wrong things like driving on the red light,show outbursts of wild temper in completely inoffensive situations.. Can you imagine that in St. Petersburg there were 4000 road accidents last year and 5600 in the first 5 months of this year already. People just do not obey the rules. The guy who rear-ended us was travelling at over 100 kms an hour speed while the speed limit in the city is 60 kms an hour. There is something wrong with the poor Russian brains. I would call it a suicidal streak and something should be done about it. Yesterday I tried to call several traffic police departments on account of young motorcyclists who demonstrate stunts right on the Nevsky prospekt. Driving on one wheel at a speed over 100 kms or overspeeding up to 150 kms. And all this in the rush hour practically every day. I have been told that nothing can be done because according to the law only small fine of 100 rubles may given to them. So the police does not interfere. You would have an impression that the police are just asleep. So when Valya and I sit in the car we first pray before we drive".

Niet alleen in Pieter, maar zeker ook in Moskou waar sommigen net zo idioot rijden.

De meloenen zijn er weer!

Langs belangrijke straten, op kruispunten en vooral bij busstations staan sinds een of twee weken weer de stands met meloenen. Deze stands worden elke avond bijgevuld en voorzien van allerhande meloenen: watermeloenen (het meest), suikermeloenen en wat er verder aan soorten zijn. Wanneer je nu in deze tijd naar een verjaardag of een ander feestje gaat krijg je geheid een stuk meloen voorgeschoteld.


Приятного аппетита!

Metro in Moskou

Nog een leuk bericht in de serie ochtendrituelen van RTL. Lang leve de Moskouse Metro.

Hoewel veel Russen in mijn omgeving de Metro niet echt als hun vervoermiddel beschouwen, mag ik me graag per Metro laten vervoeren. Ook hier heb je soms last van de "Nederlandse" manier van in en uit stappen, maar er zijn ook momenten, waarop dat zeer soepeltjes verloopt.

Het enige probleem, dat ik soms met de Metro heb, is het hervinden van mijn orëntatie, waar ben ik en welke kant moet ik op. Laatst was ik met behulp van een kaartje op zoek naar een Franse boekwinkel, die Asterix en Kuifje in het Russisch verkoopt. De winkel vond ik gauw, toen ik wist vanaf welk metrostation de route stond aangegeven.

Ook is het metrostation een soort oriëntatiepunt, als je bijvoorbeeld gebruik wilt maken van een ander favoriet Moskou's vervoermiddel, de particuliere taxi, dan begin je de onderhandeling over de prijs meestal met het noemen van het Metrostation, waar je in de buurt moet zijn.

Echter na een keer gekozen te hebben voor de taxi en na twee uur geheel vast te hebben gezeten, is er aan de keuze voor de Metro haast niet te ontkomen.

Lang leve de Metro dus!

Ikonen

We waren geheel omgeven door ikonen en door wandschilderingen – alles in soorten en maten - zo bont dat geen plek zonder beeld was.

Vijf jaar geleden maakten Rineke Verheus en ik een ikonenkalender bij de ikonen-tentoonstelling in De Gang, de expositieruimte van de Doopsgezinde Gemeente aan de Grote Houtstraat in Haarlem. We leerden daar veel van – nooit had ik me zo in de Oosterse Orthodoxie verdiept – we ontdekten toen hoe de Orthodoxie de enige christelijke traditie is waarin ‘de kunst een deel van de theologie is’. Het wezen van de ikoon, volgens de Orthodoxie : ‘een afbeelding die is bekleed met de macht van de afgebeelde’. Dat realiseerden we ons toen. Nu zag ik de praktijk.

Zo vanzelfsprekend als deze omgeving was voor de vele tientallen mensen die de dienst meemaakten, met hoeveel theoretisch begrip ook van mijn kant, voor mij was het onvanzelfsprekend, ik voelde de afstand - ik weet zeker dat de voor mij indrukwekkende schoonheid van Saenredams kerkinterieurs aan hen niet besteed zou zijn - ze zouden zich daarbij ontheemd voelen, zoals de vroegere pastoor van Volendam J.Th. Hoogervorst (1920-2004) mij eens in een understatement toevertrouwde: ‘in zulk soort kerken mis ik iets’.

Zondag: naar de kerk

Zondagochtend – kouder, maar goed weer – gaan we naar de ‘dorpskerk’ van Chovrino, verstopt in het struweel, gelegen aan de Festival’naya Ulitsa. De kerk is nog niet zo oud, zij dateert uit de vroege 19^e eeuw.

Het was heel druk in de kerk - en daar stonden we temidden van vrouwen en mannen die begrepen waar het om ging – steeds weer met buigingen en kruisen makend, mee-zeggend, mee-zingend - een geloofsbelijdenis en het Onze Vader , de wierook werd ons kwistig toegezwaaid en op het Liturgiebord buiten lazen we welke teksten er op deze zondag voorgelezen werden: uit de evangeliën, uit de brieven. Het ‘Oude Testament’ was ver weg, gelukkig hoorde ik nog één Hebreeuws woord: Alleluia … Een paar vrouwen gingen met houten collecteschalen rond. De melodie van het refrein dat het koor zong bleef nog lang hangen.

Zaterdagmiddag: Nederlandse woorden in het Russisch

Al langer interesseer ik me voor etymologieën – en sinds enige tijd verzamel ik ook op bescheiden schaal etymologische woordenboeken. Reden om nu uit te kijken naar een Russisch etymologisch woordenboek. In de grootste boekwinkel van de stad, de ‘Dom Knigi’, was er behoorlijk wat keus – ik hield het bij een woordenboek met ‘vreemde woorden’ in het Russisch (1700 items), Jaap kocht een vierdelig werk van een Duitse geleerde, Max Vasmer, uit de jaren vijftig, herdrukt in 2004. Aan het eind lijsten van woorden in andere talen die in het Russische werden opgenomen, waaronder natuurlijk ook een Nederlandse opsomming. Daaruit citeert hij nu een paar mooie voorbeelden – boei, briesje en sloep, allemaal scheepvaarttermen, zoals algemeen bekend, maar ook meer: zoals borstrok, boezeroen en juffer. Het aantal woorden beslaat ruim twee bladzijden.

Het Nieuwe Maagden klooster

Zaterdag een bezoek aan Nieuwe Maagden klooster met zeer smaakvol ingerichte tentoonstelling over ikonen (restauratie-atelier) en de geschiedenis van het klooster. Zeker door deze onlangs ingerichte expositie is een bezoek aan het klooster zeer de moeite waard. Ook Noach zagen we daar uitgebeeld, in bijzonder mooie kleuren.

De Rembrandts zelf

Er zijn zes Rembrandts – drie portretten die wat in het donker hingen, verder drie andere schilderijen: Jezus drijft de wisselaars de tempel uit (in de ‘Rembrandt Bijbel’(2005) bij Marcus 10) ; dan het minder bekende schilderstuk van de ongelovige Thomas die schrikt van de wonden van de verrezen Christus (‘Rembrandt Bijbel’ (2005) bij Johannes 19/20, ten onrechte daar opgevoerd als bezit van de Hermitage in St. Petersburg!) en tenslotte het schitterende schilderij van Haman, Ahasverus en Esther, waar ieder in gedachten is. Misschien is dat wel het meest intrigerend, zoals dat ook bij het Joodse bruidje is. Ook gereproduceerd in de Rembrandt Bijbel, bij Esther 4/5, alleen bleek dat het origineel gelukkig (weer?) minder donker is dan de reproductie doet vermoeden.

Het schilderij, dat als illustratie bij deze post is geplaatst, hangt niet in Moskou. Het is wel een schilderij, dat zich in de bijzondere belangstelling van Frits mag verheugen. Daarom dit schilderij met het mysterie van de "Hebreeuwse letters" bij deze post.

Pushkin: Rembrandt ontoegankelijk in het Rembrandtjaar

Vrijdagochtend: Pushkin Museum waar ik ‘alleen maar’ de Rembrandts wilde zien – tenslotte heb ik me de laatste jaren niet voor niets laten intrigeren door zijn werk. Bij de ingang nog eens goed gekeken of de geruchten waar waren, dat de zaal, waar de Rembrandts zouden hangen, gesloten zou zijn. Van enkele zalen werd inderdaad gemeld, dat ze dicht zouden zijn, echter niet zaal 10, de zaal van de 17e eeuwse schilderkunst. Dus, kaartje gekocht en met gezwinde pas richting Rembrandt. Echter wie schetst onze verbazing - hoewel in dit land hoeft dat eigenlijk niet - de zaal is dicht, om technische redenen. Goede raad is duur, echter inmiddels door de wol geverfd, stapt Jaap op de vriendelijk gehoofddoekte ‘baboesjka’ en toont haar zijn ongenoegen, ‘veel geld betaald, vriend uit Nederland, speciaal voor Rembrandt, wil mijn geld terug…’.De ‘baboesjka’ begrijpt onze teleurstelling en ook dat is heel wat, want het kan ook zo uitpakken dat de zaalbaboesjka geen krimp geeft. Deze is echter, naar zal later blijken, de heldin van de dag, ze brengt ons naar de mevrouw, die de kaartjes knipt bij de ingang. Inmiddels valt het woord ‘specialist’, jazeker Frits is inmiddels tot ‘Rembrandtspecialist’ gebombardeerd. Ondertussen moet Frits in de zaal blijven wachten bij de dichte deur, hij krijgt daar de stoel van de zaalwacht. Jaap mag naar de centrale hal, alwaar hij zich bij de Administrator moet vervoegen. Die geeft overigens naar goed Russisch gebruik geen gehoor, ze is druk in een telefoongesprek gewikkeld, een gesprek, waarvan Jaap zich herinnert dat het al duurt sinds ons betreden van het museum. Maar gelukkig rondt ze toch na enige tijd af en luistert naar Jaaps beste Russisch. Teleurstelling, verkeerd geïnformeerd, helemaal uit Nederland…ze grijpt de telefoon, wat ze precies zegt tegen Natalya Nikolayevna is niet helemaal duidelijk, maar na het telefoongesprek geeft ze een briefje met daarop de zalen die dicht zijn. Jaap begrijpt er uit dat hij maar moet zien, een beetje teleurgesteld gaat hij terug, we moeten wachten of zoiets. Teruggekomen bij Frits, gaat ineens de deur van de zaal, waar de Rembrandts hangen open en er blijkt een verse ‘baboesjka’ te zijn opgetrommeld, die er op zal toezien, dat er niets met de schilderijen gebeurt terwijl de specialist en zijn assistent de Rembrandts aan een grondig onderzoek onderwerpen. Overigens lette ze nauwelijks op, ze is verdiept in haar boek – achteraf dachten we wat er gebeurd zou zijn als we een Rembrandt uit de lijst hadden gesneden, deze onder de arm hadden meegenomen, vriendelijk uitgeleide gedaan door de baboesjka’s, onder het luid roepen van spasiba …! We brachten geruime tijd bij de zes schilderijen door, waarover hier onder verder verslag wordt gedaan. Jaaps conclusie: Nog steeds geldt, dat bewijst dit verhaal ook maar weer, aarzel niet, het komt altijd op de een of andere manier goed, ook al denk je soms het tegendeel. Het is een heerlijk land, vergeven van regels en bureaucratie, maar ook bewoond door ‘baboesjka’s’ die soms de regels trotseren.

Het congres

In dit kader iets over de aanleiding van mijn bezoek aan Moskou: het Achtste Congres van de European Association for Jewish Studies. - met meer dan 300 deelnemers, waaronder negen uit Nederland - begon zondagavond in de Grote Synagoge van Moskou met een serie korte toespraken en een goed verzorgd buffet. Uiteraard omgeven met de nodige veiligheidsmaatregelen, hadden de protesten bij de Israelische Ambassade in Moskou niet de krant gehaald? Het congres zelf werd gehouden in zalen van het Cosmoshotel in het Noordoosten van de stad - een hotel met 1700 kamers, in eerste instantie gebouwd voor de Olympische Spelen van 1980 en vorig jaar voor de ingang voorzien van een reusachtig beeld van Charles de Gaulle - omdat de Franse eigenaar de zaak had overgenomen, zo werd on verteld.
Woensdag hield ik mijn lezing over een tentoonstelling van de Einsatzstab Reichsleiter Rosenberg, een belangrijke Nazi rooforganisatie, gehouden in Ratibor in Silezie (huidige Raciborz) in mei 1944, waarvan we ons aan de hand van het overgebleven materiaal een redelijk goed beeld kunnen vormen. Het was een expositie voor het Nazi-kader over 'de vijanden van het Duitse Rijk': Joden, Vrijmetselaars en Bosljewisten. De gelegaliseerde roof van boeken en archieven (inclusief die van de grote Joodse bibliotheken van Amsterdam) maakte de studie van de genoemde vijanden ten behoeve van Partij, Leger en Staat mogelijk en hierin vond men de rechtvaardiging van de acties.

Donderdag bezoek aan het voormalige Osobyi Arkhiv (Speciaal Archief), in het Noordwesten van de stad: het gebouw waar in begin jaren negentig de door de Duitsers en daarna door de Russen geroofde archieven uit Nederland (en van elders) ontdekt werden. Zoals bekend zijn de Nederlandse in 2002 en 2003 officieel aan Nederland overgedragen. Ondanks het feit dat het archief in juli gesloten was, kregen we - dankzij dr. Patricia Kennedy Grimsted - speciale permissie voor een bezoek, kennismaking met een van de archiefmedewerksters en inzage in enige bestanden.

Frits in Moskou

Hierboven zal in een aantal posts (auteur Frits Hoogewoud, met een enkele aanvulling van Jaap/Lucie, foto’s eveneens van de hand van Frits) verslag gedaan worden van het bezoek, veel leesplezier.

Wellicht is het ook een aansporing om deze prachtige en boeiende stad te willen gaan verkennen.
Moskou is dichter bij dan je denkt.

Ochtendspits

Klik hier voor een kijkje op de Moskouse ochtendspits

Vanmorgen was er een zeer informatief item bij het ochtendnieuws van RTL 4.
Als je goed kijkt, zie je hoe werkt. Het laat zich het best beschrijven als dringen met je auto.
Zoals mensen zich soms verdringen bij de koffie, iedere vrijgekomen ruimte benutten om sneller bij je doel te komen, zo probeert de gemniddelde Rus zich een weg door het verkeer te banen.

Verkeerstechnisch is er ook wel wat mis, invoegen en uitvoegen op vrijwel de zelfde plek, van vier naar twee rijstroken en dan weer naar vier of de allerleukste, neem de stoep.

Een ander probleem is de verplichting om bij een aanrijding op de plaats van de aanrijding te blijven staan, totdat de militsia/politie komt. Rij vooral je auto niet naar de kant van de weg om de rest van het verkeer niet te hinderen. Ook met je kokende motor of gewoon als je auto het begeeft blijf je staan waar het rijden tot stilstaan werd.

En dat elke dag weer en ook wel elke dag anders, maat twee uur is niet overdreven. Een collega, die over langere tijd zijn gemiddelde snelheid kan bijhouden, doet er bij zijn forensenverkeer gemiddeld 25 km/uur over.

Commentaar en feed back

Uit een enkele reactie hebben we begrepen dat het moeilijk is om commentaar te leveren op onze blogspot. Vanaf nu kan iedereen, ook de niet geregistreerde lezer, commentaar leveren. We zouden het leuk vinden, als mensen willen reageren...

Gaande en komende man/vrouw (2)

De stroom bezoekers houdt aan. En we merken dat vooral de Transsiberië en Transmongolië expres in trek is en dat Moskou op die reis een mooie tussenstop dan wel beginpunt is.
Even wennen aan Rusland en dan 50 uur of meer in de trein met steeds minder mogelijkheid in eigen of andere taal te communiceren.

Op woensdag 19 juli kwamen Ria Hoogduin en Ida Feyen (zie foto) langs op doorreis, zij zitten vanaf donderdag 20 juli om 21.37 tot zeker maandag morgen in de trein. Denk af en toe maar even aan hen. Maar we zijn er zeker van ze slaan zich er wel doorheen.

Ze brachten ons de zeer dierbare groeten uit Hoofddorp, waarvoor dank, als er een Hoofddorper is die dit leest.

Afgelopen zaterdag stonden we even over drieën op Sheremetyevo 2, om daar KL 903 te verwelkomen, met aan boord Frits Hoogewoud. Het duurde even voor hij zich door alle formaliteiten heen had geworsteld, maar wellicht is/was een dergelijk begin een goede manier om aan dit land te wennen. We gingen gewoon met de bus en later met de metro naar zijn hotel.
Een curieus staaltje van Sowjetstijl opgeleukt met een Las Vegas-achtige verlichting. En voor de oplettende toeschouwer, verder verfraaid met Generaal de Gaulle (?). Wat die daar doet is ons nog niet duidelijk, we zullen eens op zoek gaan naar dat fenomeen.

We aten de onvermijdelijke sjasliek, die op een Russisch weinig hartelijke wijze werd geserveerd. De mevrouw die ons bediende vond zich zelf blijkbaar zo goed, dat zij bij voorbaat het wisselgeld van meer dan 350 Roebel voor zich zelf probeerde te houden. Quod non! Wie het onderste uit de kan wil, krijgt het lid op de neus. Zonder fooi naar bed, foei.

Donderdag komt Frits een paar dagen logeren om uit te puffen van het congres van/voor Joodse archieven. Dus later meer

Weekendje Seliger (7 tot 9 juli 2006)

Jaap werd beroerd van de pijn (in z’n rug) wakker en zei dat hij weleens niet mee zou kunnen naar Seliger. De weekendtas moest nog ingepakt worden en het was inmiddels 7:00.

Die tas werd uiteindelijk ingepakt en Michiel zou Jaap van onze flat ophalen en samen reden ze naar Sheremetjevo.

Rond 18:00 vertrokken Michiel, Lena, die zich inmiddels had aangesloten en Jaap naar Istra. Dat is helaas dezelfde route die 100.000 Russen elke vrijdagavond nemen, die naar hun datsja willen, dus propka. Om 20:15 kwamen ze op het terrein van ons warehouse. En toen moest de reis naar Seliger nog beginnen: ruim 500 km richting noord-westen in de Tver-regio. Het landschap was overweldigend mooi, en een prachtige zonsondergang. Een groot Hooge Veluwe of Drenthe. In het begin nog wel veel vrachtverkeer maar geen last van files. Rond middernacht maar eens gebeld met degene die het weekend had georganiseerd en toen bleek dat wij 50 km te ver door waren gereden. Kortom, we kwamen rond 1:00 aan en konden direct aan de shashlik en wodka. Rond 3:30 lagen we in bed. De volgende morgen, zagen we pas in wat voor prachtig vakantiepark we waren. Een groot terrein aan de oever van een wel heel groot meer met eigen strand, diverse blokhutten met keukentje en een eet-zitkamer. Een klein hotel, een strandvolleybalveldje en een klein zwembadje. En natuurlijk de kookhut (voor de shashlik) en de eethut ernaast. Voor het eerst in tijden weer gezwommen en lekker liggen bakken (30+ graden). Verder heb ik Asterix en Kuifje (in her Russisch) meegenomen. Tegen het einde van de middag stak een enorm zware onweersstorm op, maar dat was na een half uurtje weer over en konden we de rommel opruimen. Tegen vijven werd er in het restaurant gegeten, want de shashlik voor die avond was pas laat gepland.

Wat er tussen het avondeten en de shashlik gebeurde noemt men in Nederland waarschijnlijk het ‘indrinken’. Af en toe kwam ik iemand tegen die diagonaal voorbij liep met zo’n gelukzalige glimlach om zijn mond. Je ziet eerst z’n schoenen en de rest van het lichaam komt er achteraan. Overigens merkte ook op dat, naarmate de drankinname vorderde de toepassing van de grammaticale regels van het Russisch sterk achteruit ging. De 6 naamvallen die deze taal rijk is leken zo in de alcohol te verdampen. En heel bijzonder was het te merken dat ze opeens wel over enige kennis van het Engels bleken te beschikken.

Heb je het plaatje? En een ‘drankneus’ heb ik nu in levende lijve mogen aanschouwen, met een fles Johnny Walker onder zijn arm. Veel roder kon die neus niet worden. Grote blauwe ogen keken wat lodderig de wereld in. Ik had me er al bij neergelegd dat het met die shashlik niets meer zou worden als iedereen katjelam was, maar in dit land zal en moet geshashlikt worden. Dondert niet hoe. Gelukkig waren er een paar nuchtere zielen, die zich hierover hebben ontfermd en uiteindelijk tegen 23:00 konden de eerste happen genuttigd worden. Tijdens het eten kon men de troostfinale Duitsland-Portugal zien.

Zondagmorgen redelijk bijtijds ontbeten en naar het strand, want om de propka’s voor te zijn moesten we rond 14:00 wegrijden. Hoe dichter bij Moskou hoe drukker de weg werd. De M9 Riga-Moskou wordt pas een normale 2-baans snelweg vanaf Volokolamsk maar daarvoor is het een provinciale weg met aan weerszijden borden van verboden in te halen. Die staan er voornamelijk voor de sier. Links en rechts wordt er ingehaald en soms gaat het bijna mis.

Rond 21:30 waren we weer thuis en net op tijd voor de WK-finale, maar het einde ervan hebben wij niet gezien.

Het oranjegevoel.

Wanneer je in het buitenland bent blijkt af en toe het oranjegevoel belangrijker te zijn dan toen we in Nederland woonden, tenminste dat ervaren wij nu. Koninginnedag werd door ons nooit echt heel uitbundig gevierd, alleen een beetje tv kijken en over de vrijmarkt slenteren. Bij een EK of WK hebben wij ons nooit in oranje gehuld of onze gezichten geschminkt. Eenmaal in het buitenland verandert het toch een beetje. Het eerste feest dit jaar met een oranje tintje was Koninginnedag dat op 29 april werd gevierd, want 30 april is een zondag en dan hoor je, volgens de Calvinisten niet uitbundig feest te vieren, probeerden we onze lerares Russisch uit te leggen. Grote ogen van verbazing. In dit land wordt een feestdag gevierd op de dag zelf. Maakt niet uit of het een zondag is of niet. En daar sloten wij ons van harte bij aan. Het is inderdaad te belachelijk voor woorden. Stel je voor dat de 4^e juli op een zondag zou vallen en je tegen Amerikanen zou zeggen dat ze Independence Day een dag ervoor of erna moeten vieren, omdat het een zondag is.

Maar goed, 29 april: feest in een kroeg waar de Nederlandse Vereniging in Moskou (NVM) een keer per maand bijeen komt. Veel te klein en te lage plafonds. Vele in uiteraard oranje gehulde landgenoten en een zanger uit Nederland. Nogal beschonken bij aanvang en volgens mij wist hij niet meer hoe hij in het hotel was gekomen. De eerste kennismaking met de Russische drankgewoonte is meestal een heftige zullen we maar zeggen en naar goed Russisch gebruik, onverwacht. Wie zich overigens afvraagt of Harer Majesteits Ambassade iets had georganiseerd voor de Nederlandse gemeenschap, kan ik in zoverre informeren dat, volgens mijn informanten en naar eigen analyse, de beleidslijn van de huidige vertegenwoordiging niet haar eerste prioriteit legt bij de Nederlanders of de Nederlandse gemeenschap. De Ambassade had ons uitgenodigd om op vrijdagmiddag naar het Poeskinmuseum te komen, midden overdag om 13.00uur. Nu wil het geval, dat de meeste Nederlanders, die hier wonen, hier niet zijn om vakantie te houden, maar ze zijn hier om te werken. Dus de meesten gaven geen gehoor aan de uitnodiging. Daarbij kwam nog dat we later hoorden, dat de Russen om 12 uur waren uitgenodigd. En wie al een beetje thuis is in het Russische begrijpt het al. Om 13 uur was de meeste drank op. Jammer, maar het is niet anders. Gelukkig hebben we hier de Nederlandse vereniging! We zullen zien wat de Ambassade bereid is om te doen, als de pleuris uitbreekt. For the time being kunnen we ook heel goed zonder, zoals ook blijkt uit het vervolg.

Het straatfeest in Rosinka op 19 mei. Een enigszins verlate Koninginnedagevenement dat jaarlijks gehouden wordt in de chicque enclave voor buitenlanders is het straatfeest met BBQ en een optreden van een goochelaar/akrobaat en verder vele tradionele spelletjes. Rosinka is een wijk net buiten Moskou waar je alleen per auto kunt komen en waar je je moet melden bij de security. Er is een kerk, supermarkt, fitnesscentre en een (Engelse) school is. Rustige lanen en heel veel grasvelden. Kortom, het decor uit ‘Desperate housewifes’ .Het heeft niets met Rusland te maken en hier wordt alles behalve Russisch gesproken, alleen door de sequrity, de privechauffeurs en de poetsvrouwen. Leuk voor kleine kinderen, maar ik zou er gillend gek worden.

Het was een mooie avond, afgewisseld door flinke hoosbuien en de BBQ was prima, maar het was toch vooral een feest voor de kinderen. Toen we weg wilden zagen we in de voortuin van een van de huizen een lama staan. Ik had echt niet veel gedronken, het beest hoorde bij de akt (zie hierbij).

En dan was er het WK. Zondag 11 juni Nederland-Servie/Montenegro. Geen bijeenkomst in de kroeg van NVM, maar op het binnenplein van het chicque Sovetskaya Hotel, tussen Dynamo-stadion (waar Goes Giddink zal aantreden als bondscoach van Rusland) en Belarusskaya Vokzal.

Op het middenplein van het hotel stond een biertent, met de welluidende naam Gollandsky Futbolny Cafe, met rondom overal breedbeeldschermen, zowel aan de binnen- als aan de buitenkant. Drank werd gratis verzorgd door de sponsors van NVM. Wij haalden onze oranje-outfit tevoorschijn en deelden dat uit aan Michiel, Sascha en Lena. Toen scoorde Nederland. De reactie van het barpersoneel zal ik niet zo gauw vergeten: door het enorme geschreeuw lieten ze alles uit hun handen vallen, zo oorverdovend was het. 5 Minuten (bij elke herhaling opnieuw gejuich) lang hielden ze hun oren dicht.

De volgende wedstrijd was vrijdag 16 juni tegen Ivoorkust. Weer naar het Sovetskaya Hotel in de biertent. Nu ook meer toeristen of mensen, die hier een aantal jaren gewerkt hebben. Na afloop met onze in oranje gehulde Russische collega’s/vrienden gegeten in een prima Tsjechisch restaurant aan Tverskaya Boulevard. Nederland-Argentinie hebben we thuis bekeken wegens het late tijdstip (23:00) en de rest is bekend: Nederland-Portugal hebben we niet eens meer uitgekeken.

Jon & Tom in Moskou.

Ons tweede stel logeergasten van dit jaar, na Hein met familie, arriveeert begin juni voor een kleine week in Moskou. Jaap heeft de dag van aankomst gewerkt en is dus snel bij de aankomsthal, want zijn kantoor is dichtbij de luchthaven. Collega/vriend Sascha heeft aangeboden als taxichauffeur te fungeren en onze gasten met de auto naar onze flat te rijden. Hij als altijd keurig in pak, Jaap iets meer casual en Jon&Tom uiteraard in vakantieoutfit.

Vrijdag heeft Jaap een vrije dag genomen om met hen naar de registratie te gaan en vervolgens een rondje Rode Plein te doen en daarna koffie te drinken op de Oude Arbat. Eigenlijk is dat de vast route voor al onze bezoekers hier(zie de eerdere post). Het weekend werd besteed aan een boottochtje over de Moskwa, theedrinken in het retechicque Metropol Hotel (soort Jugendstil architectuur), het Circus, het Pushkin Museum, de Tretjakov Gallery(5 minuten, want eigenlijk te laat), en de opera Aida in een klein theatertje tussen Nieuwe en Oude Arbat. Werkelijk prachtige muziek, mooie stemmen en een geweldig decor voor zo’n klein theater.

Maandag 5 juni heb ik ook vrij genomen. Het was die dag smoorheet. Met een scharrige oude bus (bouwjaar jaren 60) reden we naar Klin. Een uurtje rijden van Moskou vandaan naar het noorden. Tom merkt op dat het busstation bij Redzjnoj Vokzal, ons metrostation, op deze zomermorgen een wat 3^e wereldachtige uitstraling heeft. En met het aantal Kaukasiërs die met grote handkarren fruit en groenten voortduwen en de dieselmotoren die blijven ronken vermengd met veelvuldig geproduceerde sigarettenrook, moet ik hem gelijk geven. In Klin bezichtigen we het laatste woonhuis van Tsajkovski en het museum, dat daarin is gevestigd. Het huis ligt verscholen in een overweldigend grote tuin. In het museum zijn voornamelijk model decors en gedragen kledingstukken te zien uit diverse balletten en opera’s. Daarna vinden we een restaurant aan het water, ver van de grote weg, die Moskou en Petersnburg vebindt, hebben we lekker geshashliekt (= bbq-en).

Dinsdag moest ik weer aan het werk. Jaap, Jon en Tom zijn die laatste dag naar het Izmailovski Park gegaan voor de inkoop van de nodige folkoristische snuisterijen en cadeautjes.
Op woensdag namen we alweer afscheid van elkaar. Collega Michiel brengt ons naar het vliegveld. En nadat we Jon en Tom op het vliegveld hebben afgeleverd, gaat Jaap met Michiel door naar kantoor en komt er weer een eind aan een gezellige week, die als steeds, smaakt naar meer....!

De gaande en komende man

Op 12 juni was het Vaderlandsdag, we hadden dus lekker vrij. En om voor ons de dag extra feestelijk te maken ontmoetten we 's avonds Rene van Antwerpen. We zouden elkaar ontmoeten ergens rond het Rode Plein, dat echter voor de gelegenheid weer eens was afgesloten. Komend uit Nederland was hij 2 dagen op doorreis in Moskou met een kleine groep vrienden. Woensdag de 14^e zou hij verder reizen met de Transsiberië-expres richting Beijing. Omdat het Rode Plein dus weer eens verboden gebied was liepen we langs het
Bolsjoi-theater, dat nu in de stijgers staat, naar een straatje, Kamergersky Pereulok, dat afgesloten is voor verkeer aan weerszijden restaurantjes en terrassen heeft. We vonden een heerlijk rustig terras. Omdat het die avond snel frisser werd, kreeg Lucie een deken uitgereikt. Dat gebeurt trouwens vaker. Ook bij onze buurtkroeg. René was trouwens onze eerste onverwachte gast.

Een dikke week later hadden we een ontmoeting met Kees van Dijk. Onze vriend Kees was hier voor een beurs voor de olie- en gasindustrie. Zijn hotel was aan de Moskwa, niet ver van de Duma (= parlement), maar voor Jaap en ik er waren duurde het even, want vanaf de metrohalte '1905 Goda' was het zeker nog 20 minuten lopen. Daarom kozen we voor het vervolg voor een particuliere taxi richting Oude Arbat. Daar hebben we gezellig wat
gegeten. Jaap is donderdag met hem naar het ….je raadt het al.. Izmailovski Park gegaan voor de nodige boodschappen. Een prachtige bontmuts voor hemzelf en vriend Arendjan, verder een doosje en een paar setjes matroesjka's.

Zo wordt het steeds drukker met bezoekers. Half juli komt Ida Feyen met een vriendin, ook zij zijn op doorreis naar Beijing. En eind juli komt Frits Hoogewoud, die in Moskou moet zijn voor een congres. Verder staat nog een bezoek op de rol van Pa, Broer Carl en de neven Brüs. Dus na onze eerste bezoekers nu een jaar geleden, begint er nu toch een gestage stroom op gang te komen. Het leuke van al die verschillende bezoekers is de uitdaging aan ons om in kortere of soms wat langere tijd iets van de stad te laten zien. Standaard is een eerste wandeling, die begint op de Ploschad Revolutsij en die gaat langs Gum, het Rode Plein met mausoleum en Basiliuskathedraal, het monument voor de onbekende soldaat, de fonteinen met de sprookjes van Poesjkin, dan langs de Moskwa naar de Christus Verlosserkerk om vandaar via de Leninbibliotheek op de Oude Arbat uit te komen.

Steven & Gerrit in Moskou.

Op de ochtend van de 5e juli om 7:30 kwam ik Jaap tegen op straat met in zijn kielzog Gerrit en Steven, die hij van het Kievski-Vokzal heeft afgehaald. Zij zouden een aantal dagen in Moskou doorbrengen alvorens op de Siberie-expres te stappen richting Beijng en dan door naar Hong Kong. Zie voor hun belevenissen: www.dnevnik.nl. Na een wat slapeloze nacht in de trein heeft Jaap ze bij ons thuis even laten acclimatiseren. Een goed ontbijt en lekker douchen en toen…. de stad in. Jaap heeft ze die dag en donderdag bijna half Moskou laten zien en had toen zelf wat last van zijn rug.

De eerste avond hebben we in onze buurtkroeg/terras gegeten en daar was collega Sascha (Alexander voluit) ook bij, want Gerrit en Sascha hebben dezelfde achternaam: Krol (zie foto). Niet onbelangrijk ook is om van een generatiegenoot (Sascha is begin 20) te horen wat de do’s en don’t’s zijn tijdens zo’n lange treinreis. De volgende dag in het centrum gegeten (in die voor verkeer afgesloten straat) en enigszins beduusd van alle indrukken hebben we ze daarna op de metro gezet naar het hotel.

Vrijdag moesten ze zich alleen vermaken, want Jaap moest weer werken en aansluitend gingen we met een aantal collega’s + aanhang naar Seliger voor een Sjashliek-weekend.

Verjaardag vieren

De maand mei was bij uitstek de maand van de verjaardagen. We vierden die van mijn bazin (nou ja, collega kan ook) Margarita (2 mei), die van onze huisbaas (27 mei) Irina en die van mij zelf (28 mei), en de laatste verjaardag vierde ik de 29e op mijn werk (zie de foto).

Met de viering van deze verjaardagen beleefden we in feite alle aspecten en onderdelen, die bij een echte verjaardag horen. Je verjaardag is een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste dag in het leven van de Rus. Hoe dat komt, weet ik eigenlijk niet. Het kan zijn dat bij gebrek aan andere feestdagen, die bij ons veelal een kerkelijke achtergrond hebben, is het opnieuw een erfenis uit de oude tijd, dat je deze dag, bij uitstek een vierdag met familie en vrienden, uitbundig viert. En wie in het Russische uitbundig zegt, die zegt ook werkelijk uitbundig. Want zoals Hans Boland in zijn boek over de Russische ziel schrijft, is het ook onze waarneming, dat de Rus feitelijk geen maat kan of wil houden. Feesten doe je zonder beperkingen en de put van de melancholie en het verdriet kan soms zonder bodem zijn.

Maar terug naar de verjaardag. Je viert je verjaardag thuis, maar je viert hem ook op je werk en dat is niet tracteren op taartjes bij de koffie, en het is ook niet een bescheiden moment aan het eind van de werkdag. Integendeel, het uitgebreid vieren van je verjaardag is een recht en wee de manager, die probeert daar toch enige beperking probeert aan te brengen. Zo vierden we op 2 mei de verjaardag van Margarita en op 29 mei die van mij, met een vrijwel identiek ritueel.

Eerst komt de jarige al vaak wat later, want er moet namelijk eerst worden ingekocht voor het feest. Gelukkig hebben wij de Ashan in de buurt. Dus voor mijn verjaardag ging ik met collega Alexander eerst inkopen doen. Ik had Alexander gevraagd ook om mij te adviseren wat en hoeveel ik moest kopen. We kochten een Dirk van de Broek kar meer dan vol, voor ongeveer 20 collegae.

Aangekomen op het werk, tussen 10 en 11, waar ik doorgaans al om half negen present ben, zet je je buit bij de pantry en je gaat gewoon aan je werk. Vanuit haar centrale positie hoor je dan na verloop van tijd Tatyana Ivanovna haar dames, de declaranten instrueren, nadat ze eerst met bijvoorbeeld Yuri, de informele baas van het buro, het tijdstip van de viering heeft vastgesteld. Die wordt meestal vastgesteld rond half twee, twee uur, zodat een ieder ook ruim de gelegenheid heeft om te lunchen, wat wellicht verbazing zal wekken, als u het vervolg leest, maar goed koffie-, lunch-, en rookpauzes zijn niet de momenten die makkelijk worden overgeslagen.

Twee uur zal het feest beginnen en dat betekent dat zonder enige verdere tussenkomst, de dames declaranten (de laagsten in de hierarchie) beginnen met alle gekochte voedings- en drinkwaren op een van de buro's uit te stallen. Om een voorstelling te maken, stel je maar een soort koud buffet voor. Vlees, kaas, vis, worst (salami), brood, fruit, alles is er en niet te vergeten de drank, alles behalve wodka, er zijn blijkbaar grenzen, maar ik zie ook wel eens een whiskeyfles. (Op de foto zie je Margarita staan bij de tafel van 29 mei)

Dan is het twee uur en iedereen wordt/is opgetrommeld, bij ons zijn dat ook de mensen, die werken in twee andere kantoorruimten. Iemand houdt een toespraak, maar daarvoor hebben de meeste collegae zich al op het voedsel gestort, en een glas gepakt voor de onvermijdelijke toast na de officiële felicitatie. In mijn geval was dat Tatyana Ivanovna, die hartelijke woorden sprak. En bij de felicitatie gaat een enveloppe met inhoud, waarvoor je steeds 100 roebel per persoon moet bijdragen. Dus een aardig bedrag, waarmee je in feite het buffet bekostigd. Na het officiële gedeelte is er nog een moment dat vermeld moet worden. Dat is het moment van de taart. Bij de inkopen moet je er namelijk ook aan denken, de onvermijdelijk Russische Tort niet te vergeten, geen Prazdnik(feest) zonder Tort.

De rest van de werkdag werken we op halve kracht of helemaal niet meer. Dat is de verjaardag op kantoor.

Heel anders is de thuisverjaardag, die speelt zich of af thuis, gezeten rond een overladen tafel met eten en drank, of ergens buiten op een datsja. En U weet het al, overladen betekent een tafel, die op bezwijken staat. En daaromheen zittend, wordt je etend, drinkend en toastend langzaam heel dronken. En zoals een vriend mij zei, het is bijzonder als iedereen aan het eind van de avond nog redelijk nuchter is, dat is uitzonderlijk. Veel vaker komt het voor dat er tenminste een of meer gasten geen weet meer heeft van het eind van de avond. De thuisverjaardag in de zomer kan, als gezegd, ook buiten op de datsja plaatsvinden en daarbij is net als de tort, de shasliek onmisbaar. We vierden op deze wijze de verjaardag op de datsja van de vader van onze huisbaas, door ons Pappa genoemd, die in het echt Anatoly Stephanovitsj heet. ( Op de foto zie je hem, terwijl hij mij bijschenkt)
En ook bij die verjaardag gebeurde iets wat hoort bij de Russische feesten, of beter wat hoort bij de shasliek: het gaat door onder alle, ik herhaal onder alle omstandigheden gaat de shashliek door, ook al zie je donkere wolken zich samen pakken, de shasliek gaat door terwijl het plenst van de regen.

En ook bij de buitenviering is er altijd tort en er wordt ook als de stemming goed is luidruchtig en ontroerend mooi gezongen en wordt er ook rustig als de ene soort drank op is overgegaan op een andere soort. (Hieronder zie je op de foto, helaas zonder geluid, hoe dat er heeft uitgezien)

Mijn verjaardag vierde ik iets bescheidener, op een wijze, die door Alexander werd beschouwd als een 'hollandse' verademing, we zaten met vijf mensen gezellig in onze zitkamer en we hadden het eten elders uitgestald. Het was uitermate gezellig, met een Nederlandse en een Russische collega, met de Russische vriendin van de Nederlandse collega en wij tweeën. En ik zal het jullie maar eerlijk opbiechten, ik was degene, die zich het eind van de avond niet goed meer kan herinneren. Maar het was wel een mooi feest, zoals steeds een feest in Rusland toch met een iets andere sfeer een beetje doet denken aan onze feesten van vroeger, toen uitbundig uitpakken nog tot de uitzonderingen behoorde. Het zal ook wel weer zijn oorsprong in het verleden hebben, maar ook als de hoeveelheid voedsel minder is, is het opvallend hoe makkelijk Russen met weinig een groot feest kunnen maken, waar wij toch vaak het al of niet slagen van het feest laten afhangen van de exclusiviteit van het gebodene.

Waar het gebodene in Rusland bijna lijkt vast te liggen in een onuitgesproken regel, zijn wij, naar het lijkt steeds minder in staat tot het maken van een verschil tussen feest en geen feest, ook niet in kleding. Aan de openbare feesten neem je deel in een net pak, slechts op de datsja of in de intieme sfeer mag je je meer informeel kleden.

Om het anders te zeggen het 'zondagse' pak bestaat nog en ook de echte verjaardag. Het is ondenkbaar als je hier zou zegge: "Ik doe er niets aan." Dat is onmogelijk want je ontkomt er niet aan.

De Krim

Van 7 tot en met 13 mei waren we op de Krim. Jaap was daar gevraagd om voor een groep hulpwerkers, die opbouw- en ontwikkelingswerk doen in Europa (voornamelijk in het voormalig Joegoslavië en in de vroegere Sowjet staten), een aantal seminars te geven over 'Doperse Spiritualiteit'. Even terug dus in zijn oude vak. En dat beviel goed. Jaap was ook verantwoordelijk voor een aantal bezinningsmomenten. De ontmoeting met deze groep was heel inspirerend. We ontmoetten namelijk mensen, die in een zelfde regio met een zelfde ervaring proberen te overleven. Natuurlijk in Europa zijn er geen derde wereld landen, maar er zijn wel landen, waar de kwaliteit van leven nog lang niet op een Westeuropees peil staat. We ontmoetten mensen, die werken in kinderhuizen, bij een koor bestaande uit Joden, Moslims, Christenen en anderen, om iets van de rijke schakering van de soorten inzet te vertellen.

Deze week was in ieder geval inspirerend ook voor datgene, wat we met en voor ons kinderhuis voor ogen hebben. Om het kort te zeggen, gewoon beginnen zonder hoge drempels, zoals haalbaarheid of noodzaak, eerst te onderzoeken. De wereld van Oost Europa is soms chaotisch, wellicht te verklaren vanuit het al te strak geleide verleden. Een verleden, waar ieder initiatief in de kiem werd gesmoord. Een van de uitdagingen is dan, om de mensen te helpen heen te stappen over hun machteloosheid, die zich vaak vertaald in het opwerpen en creëren van problemen, als er oplossingen worden aangeboden. Motto was en is, laat het onverwachte gebeuren.


Maar nu iets over de Krim. Vanuit Moskou vlieg je naar Simferopol, een van de grotere plaatsen in de laagvlakte, die naar de kust toe wordt begrensd door een hoge bergrug, die aan de zeezijde stijl in die zelfde zee verdwijnt. De Krim is een schiereiland, dat behoort tot de Oekraine, maar dat door de Russen ook nog een beetje wordt beschouwd als deel van hun land. Met een Rus over de Krim praten is een beetje een mijnenveld. Het kan een van de onderwerpen zijn, waar je geconfronteerd wordt met de soms wat eenzijdige en wat weinig flexibele visie van Russen op hun nationale geschiedenis. In die visie is de Krim verkwanseld en hoort de Krim feitelijk nog steeds bij het moederland. Dat de geschiedenis is verlopen, zoals ze is verlopen, is soms moeilijk om te accepteren.

Van Simferopol ging onze reis verder naar de kust. We verbleven in Gaspra, vlakbij Yalta. In een kerkelijk (van de Baptistenkerk) conferentieoord, dat wonderschoon gelegen is aan de kust.
Wie de Krim zegt, zegt mooi weer. Het stikt aan de kust van de sanatoria. Een typische voorziening uit de Sowjet tijd met dito arcitectuur. Als je over de toch wat vervallen staat van de meeste gebouwen heenstapt, waan je je aan de Franse Riviéra. En de naam Yalta viel al, jazeker we waren dichtbij de plek waar aan het eind van de Tweede Wereldoorlog de grote Drie de kaart van Europa hebben vastgesteld. Op de foto zie je de conferentietafel, waaraan de onderhandelingen plaatsvonden. Kortom een interessante reisbestemming, vanwege de natuur, maar ook vanwege deze historische betekenis.



Wie vertelt dat hij of zij naar de Krim gaat, krijgt steevast te horen dat het er ook altijd mooi weer is. Welnu dat was uitgerekend de eerste dagen van mei niet het geval, het regende en het was steenkoud. Gelukkig verbeterde dat snel, zodat we de Krim ook in haar volle glorie konden zien, de plaatjes verluchtigen dit verhaal.

Yalta zelf is ook een leuke plaats en het is opvallend hoe zeer het een zelfde sfeer ademt als de Zuidfranse plaatsen aan de Middellandse Zeekust. Het enige verschil zijn de hier en daar overgebleven resten uit de Sowjet tijd, Lenin staat nog immer fier op zijn voetstuk.

Voor Moskovieten als wij was het goed om met onze ervarenheid met het openbaar vervoer ons een weg te banen. Er is zelfs de langste trolleybuslijn van de wereld, die je in drie uur tijd brengt van Simferopol naar Yalta. Marsroet rijden af en aan en er is een goede treinverbinding met Kiev.

Als er dus een lezer is, die op zoek is naar een alternatieve reisbestemming dan is de Krim zeker aan te raden. Wij hadden er een heerlijke, en ook inspirerende tijd.

Einde radiostilte

Wie mocht denken dat we sinds april eigenlijk niks meer in dit mooie (ja,ja nog steeds) land meemaken, zullen we de komende dagen proberen te overtuigen van het tegendeel. Maar waarom was het dan zo stil op dit weblog? Daar zijn veel redenen voor aan te geven. Een daarvan is misschien wel het haast chronisch tijdgebrek. Wat we ooit al in de Nieuwsbrieven schreven over het energieverslindend leven, blijft misschien wel de voornaamste reden.

Of, zoals onze meest recente bezoekers verzuchtten, toen ze Moskou achter zich hadden gelaten voor een paar dagen, eindelijk weer een beetje rust. En dat waren geen bejaarde lieden, die die opmerking maakten. Het is zoals Wim Kuin, onze eerste gast, zei: "Ik zal nooit meer zeggen dat Amsterdam een grote stad is".

Vanaf nu willen we echter proberen weer iets structureler kleine berichten te plaatsen, om te beginnen met de belevenissen vanaf eind april/begin mei.

Putin's propka

Even na 18:00 vertrekt de bus van onze Frans Maas-warehouse in Istra richting Moskou. Aangezien een aantal collega's in Istra en Dedovsk woont, rijden we niet over de M9 maar via de toeristische route naar Krasnogorsk. Een van de vele grote voorsteden van Moskou. Ik heb wel eens de vergissing gemaakt door te zeggen dat we bijna in Krasnodarsk waren, maar dat ligt een flink aantal tijdzones hiervandaan. Goed, eenmaal op de MKAD (ringweg rond Moskou) parkeren we zoals gewoonlijk in de avondspits. Het is iets anders dan in Nederland, want hier heb je geen ochtend-of avondspits, maar zo'n beetje de hele dag door. Stoppen, optrekken, eindje rijden, stilstaan. Na enige minuten val ik toch echt in slaap, totdat we vlakbij de afrit echt eindeloos stilstaan. Ik word wakker en kijk op de andere weghelft..... die is he-le-maal leeg!!! Ik bedenk direct aan de enig mogelijke reden: Putin gaat naar huis. En ja hoor, voorafgaand een aantal Militsia auto's, busjes, enkele zwarte auto's met geblindeerde ramen en na 4 seconden is het dat. Nu moet je niet denken dat het 'burger'verkeer direct hierachteraan rijdt. Oh, nee. Zeker een kwartier/half uur houdt men de weg vrij.
Dit heeft tot gevolg dat werkelijk alle andere doorgaande wegen en sluiproutes potdicht staan. Er wordt ook over de trottoirs gereden. Dus bezoekende voetgangers in Moskou: altijd uitkijken, er kan een auto aankomen over de stoep! Ik hoop dat Putin nooit zal opmerken:" Propka's, heb ik nou nooit last van". Dat zal zijn populariteit niet echt goed doen.

23 April Russisch Pasen

Vandaag groet men elkaar in Rusland niet met 'Dobre den', maar met 'Gristos waskres': Christus is herrezen. De eieren zijn inmiddels gekleurd. Een taak die Jaap voor zijn rekening neemt, net als vorige week trouwens, toen het in Nederland Pasen was.

Jaap had vorige week geopperd om maar weer eens naar de kerk te gaan. Degene die Jaap kennen zullen zeker van hun stoel vallen. Vorig jaar met Pasen was hij nog aan het werk in Nederland en heeft het Russisch Pasen niet meegemaakt. Dus hoe gaat zoiets in een Russische kerk in z'n werk? Ik vertelde hem dat de echte paasdienst om 4 uur 's-morgens begint en tot zo ongeveer 11:00 uur duurt. En bedenk even dat er geen stoelen of banken zijn, zoals in westerse kerken. Goed, dat wordt dus gewoon uitslapen.

Dat was vorige week zondag. Tijdens onze Russische les werd aan de deur gebeld en Jaap doet open. Ik ga met Ljudmilla verder met mijn geschreven verhaaltje over het Nederlandse Paasfeest. Maar even later ga ik toch maar kijken wat er aan de hand is. "Ja, hier zijn de Russische Ed & Willem Bever. Er schijnt iets te zijn met de warmwatervoorziening in de onderliggende 10 verdiepingen". Onze juf komt er ook bij en zij 'vertaalt' het Kaukasisch Russisch in algemeen beschaafd Russisch, het ABR dus. Een tijdje later dringt het tot ons door dat een bepaalde kraan is afgesloten achter ons toilet, waardoor alle 10 verdiepingen onder ons in de douche hun warm en koud water niet kunnen mengen. En dit heeft ruim 2 jaar geduurd! Ja, jullie lezen het goed: 2 jaar en niet kunnen uitvinden hoe dat nou komt. Knap he?
Gelukkig is het niet ons probleem, want 2 jaar geleden woonden wij nog in de Pieterskerkstraat in Leiden.

Papa, de flateigenaar wordt gebeld en maakt een afspraak met de loodgieter (dachten wij) voor woensdagmiddag 19 april. Jaap zit thuis te wachten en na 5 kwartier belt papa op om te vertellen dat het niet die woensdag kan, maar wel op zondagochtend 10:30. Maar dan is het toch Pasen, vroeg Jaap hem. Maar dat is in dit land geen probleem.

Om 10:10 belt papa aan en heeft voor ons een echt Russisch paasbrood bij zich. Jaap had inmiddels de eieren gekleurd en toen was het wachten op de loodgieter.
Na 15 minuten komen dezelfde Ed en Willem Bever van vorige week over de vloer.
Terwijl papa de koek verdeelt, boren en breken Ed of Willem (de een doet het werk en de ander geeft aanwijzingen) dat het een lieve lust is. 3 Tegels donderen op de vloer van het toilet, maar uiteindelijk zit er dan toch beweging in de kraan, die echt heel erg dicht zat. Zo, als het goed is kan vanaf vandaag (na 2 jaar) iedereen warm en koud water mengen en douchen bij een temperatuur die hem/haar het beste is.

Wij noemen onze flateigenaar papa, omdat hij deze prachtige flat gekocht heeft als huwelijkscadeau voor zijn dochter, maar madame wilde hier niet wonen (gelukkig voor ons).

Eerste Shaslik van het jaar

Ja, het is weer zover. 2 Weken geleden inmiddels is een klein groepje medewerkers van Frans Maas met een van de chauffeurs naar, wat wij de 'Shaslik-boulevard' noemen gereden om daar van een van Ruslands lekkernijen te genieten. Reden hiervoor: collega Olesya was de week ervoor jarig geweest en ze had net aangekondigd op 20 april te gaan trouwen in Venlo met haar Nederlandse geliefde. Is ook inmiddels gebeurd. Hieronder wat kiekjes:
Een shaslik-boulevard, je hebt in Rusland vele, is een verzameling piepkleine huisjes, halfopen grill-keukentjes en partytenten, waar je voor een habbekrats diverse shasliks kunt bestellen en nuttigen. Verder de nodige 'Prodykti' waar de drank (van mineraalwater tot wodka) gekocht kan worden. Het zijn geliefde pleisterplaatsen voor truckchauffeurs. 'Onze' shaslik-boulevard ligt aan de M9 ofwel de 'Riga'. Elke snelweg heeft in Rusland nl. een naam.

Russische les

Ondanks 2 jaar Russisch via K&O in Leiden en 2 keer een cursus aan de Polytechnische Universiteit in St. Petersburg gevolgd te hebben, vonden wij onze kennis van het Russisch nog zo allerbelabbertst, dat wij begin dit jaar hebben besloten om prive lessen te volgen. Wij vonden in Ljudmilla een echt strenge juf, die met ijzeren wil ons de grammatica van deze taal erin ramt.
Jaap heeft ook besloten om zich meer te verdiepen in het Cyrillische schrift. Soms waant hij zich weer een 6-jarige op de basisschool.

Verhaaltjes schrijven over hoe Pasen in Nederland wordt gevierd en Koninginnedag zijn o.a. de topics van ons huiswerk.
En natuurlijk alleen Russisch praten, want Ljudmilla verstaat en spreekt alleen Russisch. Dus perfekt voor ons, omdat wij op straat en in de winkel alleen wat steenkolen Russisch lispelen.
Onze woordenschat wordt langzamerhand ook uitgebreider en we weten de werkwoorden en de 6 naamvallen iets beter toe te passen. Eerst elke zaterdag- en zondagochtend, nu alleen elke zondagochtend van 10:45 tot 13:00 zijn wij braaf bezig met het Russisch.
Ljudmilla heeft naast ons nog een (kleine) klant in Moskou. Zelf woont ze in Riazan, ongeveer 100 km ten zuiden van Moskou. Ze rijdt 2,5 uur heen en 2,5 uur terug met de marsjroet en bus.

Lucie in het park